Heb je weleens nagedacht over een eigen composthoop in de tuin? Een composthoop verminderd het huis en tuinafval en levert gratis compost voor de tuin op. Het is daarbij ook een leuke manier om in de tuin bezig te zijn. Er is veel leven in de composthoop te ontdekken en je bent nauw betrokken bij de natuurlijke processen.
Zelf compost maken heeft vele voordelen
- Compost verbetert de structuur van de bodem
- Compost leidt tot een evenwichtige groei van de planten
- Compost stimuleert het bodemleven
- Je weet waar het materiaal vandaan komt
Wat is een composthoop
In een composthoop vind compostering plaats. Compostering is een biologisch proces waarbij organisme keuken- en tuinresten omzetten in compost. Compost is een voedselrijk product met humus. Wanneer de composthoop goed is omgezet is de compost donkerbruin en ruikt hij fris, meestal naar bosgrond. De compost bevat talloze micro-organismen die een gunstig milieu creëren in de grond waardoor planten weerbaarder worden tegen ziekten.
Hoe begin je een composthoop
Een composthoop kan op bijna ieder moment van het jaar opgestart worden. Alleen is het af te raden om dit in de winter te doen, de natuur en de afbraakorganismen zijn dan nog in rust. Het beste is om de composthoop te beginnen op een half beschutte plek, bijvoorbeeld onder een boom. Hier is de hoop beschut tegen felle zon en regen. U begint de composthoop met een bodem van bruinafval zoals droge bladeren en houtsnippers. De rest van de composthoop kan worden aangevuld met keuken en tuin afval. Het is belangrijk om dit afval gevarieerd te houden, te veel van hetzelfde materiaal zal de vertering vertragen. Via de bodem komen talloze organismen de composthoop in om dit te gaan verteren. De temperaturen in de composthoop zullen hoog oplopen door de intense activiteit van de organismen, een ideaal compostproces verloopt bij een temperatuur van 50 of 60 graden. Een voordeel van deze hoge temperaturen is dat de ziektekiemen en onkruidzaden afsterven. De hoge temperaturen worden bereikt in het midden van de composthoop, de buitenkant behaald deze hoge temperaturen niet. Het is dus belangrijk dat u de composthoop om de zes tot acht weken omkeert zodat het verteringsproces in de gehele composthoop optimaal is. De omstandigheden in de composthoop moeten optimaal zijn voor een goede vertering. Hierbij is het lucht en vochtgehalte het meest belangrijk. De composthoop mag niet te droog, maar ook niet te nat zijn. Voldoende lucht in de composthoop krijg je door groen en bruin materiaal gelijkmatig te gebruiken en te verspreiden.
Wat gebeurt er tijdens een composteringsproces?
Tijdens het composteringsproces breken bacteriën en schimmels keuken en tuinresten af, zij worden hierbij geholpen door talloze organismen zoals wormen en springstaarten. De micro-organismen zijn de belangrijkste afbraak organismen. Deze zijn zo klein, dat u deze met het blote oog niet kunt waarnemen. De micro-organismen nemen voedseldeeltjes op, breken organisch materiaal af en maken afvalstoffen zacht en voedingstoffen opneembaar. De micro-organismen zetten samen met veel andere soorten organismen de keuken en tuinresten om in hoogwaardige compost.
Wanneer kun je de compost gebruiken?
Wanneer de compost klaar is voor gebruik hangt af van veel verschillende factoren. Het materiaal dat in de composthoop zit heeft veel invloed op het verteringsproces. Verder speelt er ook een rol op welke manier u de compost heeft verteerd. Met een composthoop zal de compost na ongeveer 6 maanden klaar voor gebruik zijn. Bij een compostbak of compostvat kun je de onderste laag al na enkele maanden gebruiken. Verwijder de bovenste, nog niet verteerde laag en haal de compost uit de bak of het vat. De bovenste, nog niet verteerde laag, kun je gebruiken voor de nieuwe composthoop. Om te voorkomen dat onverteerde materialen in de tuin terecht komen is het aan te raden de compost eerst te zeven. Alles wat op de zeef achterblijft, kan ook terug op de composthoop.
| Wel | Niet | |
| Keukenafval | Rajouwe groenten, fruitschillen, eierschalen, notendoppen, theezakjes, koffiedik, filters en keukenrolpapier Beperkt: schillen van citrusvruchten |
Gekookte etensresten, botjes of vissegraten, kaas, brood, saus, vet |
| Huisafval | Kamerplanten Beperkt: verlepte snijbloemen |
Houtskool, kattenbakkorrels, kranten, kunststof, metaal, sigaretten, watten, luiers, stof uit de stofzuiger, timmerhout |
| Tuinafval | Wilde bloemen en kruiden, gemaaid gras, hulstblad, snoeimateriaal, versnipperde takken/koolstronken, dierlijke mest, oude compost, potgrond, tuinaarde, zand. Onkruidwiedsel zonder zaadwortels Beperkt: conifeertjes, aardappelschillen, houtas, mos, gevallen blad, zaagsel, stro |
Zieke planten, bagger, wortelonkuid, onkruid met veel zaden, schors |